Vitamine K speelt een belangrijke rol bij de bloedstolling.
Het is een essentiële co-factor bij de synthese in de lever van verschillende stollingsfactoren II, VII, IX en X en beïnvloedt indirect de calcium-fosfolipidenbinding.
Een tekort aan vitamine K leidt tot vertraging van de bloedstolling, zowel bij volwassenen als bij pasgeborenen. De darmflora van zuigelingen is nog onvoldoende ontwikkeld en daarom kunnen zij zelf onvoldoende vitamine K aanmaken.
Omdat de moedermelk nagenoeg geen vitamine K bevat, wordt de dagelijkse behoefte van de zuigeling die gevoed wordt met moedermelk gedurende de eerste 3 levensmaanden niet voldoende gedekt.
Er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen profylaxie:
- Bij de geboorte voor alle pasgeborenen (à terme of vroegtijdig geboren). Zij moeten eenmalig vitamine K toegediend krijgen (i.m. of oraal 1 à 10 mg) om een algemeen risico op bloeding te vermijden.
- Na de geboorte, te beginnen vanaf de tweede leeftijdsweek uitsluitend voor pasgeborenen die enkel gevoed worden met moedermelk. Zij mogen vitamine K nemen gedurende enkele weken (maximum 3 maanden) op basis van 25 µg per dag (dus een lage dosis).
Fytomenadion (vitamine K1) is een vetoplosbare vitamine. Na orale toediening wordt 80 % van de toegediende hoeveelheid in het maagdarmkanaal ter hoogte van het middelste gedeelte van de dunne darm geabsorbeerd waarbij de aanwezigheid van gal- en pancreassappen vereist is. Vitamine K1 wordt getransporteerd door de lymfe en vooral opgeslagen in de lever (ongeveer 50 %). Toegediend in therapeutische doses werd geen accumulatie in de lever vastgesteld.
In het plasma wordt fytomenadion voor ca. 90 % aan lipoproteïnen gebonden.
Fytomenadion wordt snel gemetaboliseerd tot polaire metabolieten waarvan een klein deel biologisch actief is (menaquinone-4). 40-50 % van de metabolieten wordt geëlimineerd als glucuronide met de gal en ongeveer 20 % wordt uitgescheiden met de urine.
De plasmahalfwaardetijd bedraagt 1,5 tot 3 uur.
Vitamine K passeert niet door de placenta en ook de moedermelk bevat bijna geen vitamine K.
